Lý do và sự cần thiết phải tổ chức thi tuyển giải pháp phát triển TOD và Metro tuyến số 2
1. Bối cảnh chiến lược của TP.HCM

Tuyến Metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) là một trong những trục giao thông chiến lược quan trọng nhất của TP.HCM, đóng vai trò xương sống kết nối trung tâm thành phố với các khu vực phía Tây và các đô thị vệ tinh, góp phần giảm ùn tắc, cải thiện chất lượng môi trường, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Tuyến Metro số 2 không chỉ là dự án giao thông mà còn là công cụ định hướng phát triển TOD (Transit-Oriented Development), tạo nên các khu vực đô thị đa chức năng, kết nối bền vững giữa giao thông, thương mại, dịch vụ, không gian công cộng và cộng đồng dân cư.

Hiện nay, quá trình triển khai tuyến Metro số 2 đang gặp phải một số thách thức quan trọng:

Thiếu liên kết liên ngành: Quy hoạch, kiến trúc, chính sách, tài chính và nhu cầu cộng đồng chưa được tích hợp thành một chiến lược tổng thể, dẫn đến các giải pháp hiện nay còn rời rạc, chưa đồng bộ.

Nguồn lực tri thức chưa được huy động tối đa: Các ý tưởng, sáng kiến từ chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp và cộng đồng chưa được khai thác, hạn chế khả năng đột phá trong tư duy quy hoạch.

Khả năng đổi mới sáng tạo còn hạn chế: Cơ chế hiện hành chưa đủ mở để thử nghiệm các mô hình mới, chưa tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân và các cá nhân có năng lực tham gia trực tiếp vào phát triển đô thị và giao thông công cộng. 2. Lý do tổ chức thi tuyển giải pháp

Huy động trí tuệ đa chiều
Việc tổ chức cuộc thi mở các giải pháp TOD và Metro tuyến số 2 sẽ huy động nguồn lực tri thức rộng khắp, bao gồm: chuyên gia, nhà khoa học, kiến trúc sư, nhà quy hoạch, doanh nhân, start-up và cộng đồng dân cư. Đây là cách khai thác tối đa sáng kiến, tạo ra các giải pháp khả thi, bền vững và mang tính đột phá, đáp ứng yêu cầu phát triển đô thị hiện đại.

Thúc đẩy đổi mới thể chế và sáng tạo

Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị nhấn mạnh đổi mới thể chế, khuyến khích thử nghiệm cơ chế, huy động sáng kiến, tạo môi trường phát triển bền vững cho tri thức và nhà khoa học.

Cuộc thi sẽ là công cụ cụ thể để triển khai nghị quyết, tạo cơ chế thử nghiệm, phát hiện và nhân rộng các giải pháp sáng tạo trong phát triển đô thị và giao thông công cộng.

Huy động và thúc đẩy kinh tế tư nhân tham gia phát triển đô thị

Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị khẳng định kinh tế tư nhân là trung tâm, Nhà nước cần tạo cơ chế thuận lợi để doanh nghiệp tham gia các dự án chiến lược.

Cuộc thi sẽ mở ra cơ hội cho doanh nghiệp tư nhân, start-up và các tổ chức nghiên cứu đóng góp giải pháp TOD, đồng thời tuân thủ cơ chế minh bạch, cạnh tranh công bằng. 3. Sự cần thiết thực tiễn

Tuyến Metro số 2 là trục chiến lược kết nối các khu đô thị, trung tâm thương mại, công nghiệp và các khu dân cư. Việc phát triển tuyến này không chỉ là giao thông mà còn là định hướng TOD tổng thể, cần đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế, môi trường, hạ tầng và tiện ích công cộng.

Cuộc thi ý tưởng mở sẽ là cơ chế tối ưu để:

Huy động nguồn lực tri thức – chuyên gia – cộng đồng.

Thử nghiệm các cơ chế, chính sách và giải pháp tài chính, quy hoạch – kiến trúc theo hướng minh bạch, khả thi, đồng bộ.

Tạo đột phá trong tư duy quy hoạch, thiết kế đô thị, giao thông công cộng và TOD.

Thúc đẩy sự tham gia của kinh tế tư nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, góp phần tăng hiệu quả và tính bền vững của dự án. Cơ sở pháp lý

Hiến pháp 2013 và Luật Quy hoạch đô thị 2023

Hiến pháp và Luật Quy hoạch đô thị 2023 khẳng định quyền tham gia của cộng đồng, doanh nghiệp và chuyên gia trong phát triển đô thị, đồng thời yêu cầu các dự án hạ tầng trọng điểm phải đảm bảo minh bạch, công khai và khả thi.

Điều 3, Luật Quy hoạch đô thị 2023 nêu rõ: việc lập quy hoạch phải “bảo đảm sự tham gia của cộng đồng, tổ chức, doanh nghiệp và chuyên gia”, từ đó nâng cao chất lượng quyết định và sự đồng thuận xã hội.

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị (Ngày 22/12/2024)

Nhấn mạnh đổi mới thể chế, thúc đẩy sáng tạo và chuyển đổi số là động lực phát triển quan trọng.

Khuyến khích thử nghiệm cơ chế, huy động sáng kiến và tri thức của cộng đồng, nhà khoa học, doanh nghiệp để xây dựng các mô hình phát triển đô thị và hạ tầng hiện đại, khả thi.

Việc tổ chức thi tuyển ý tưởng phù hợp với tinh thần: “Nhà nước dẫn dắt – cộng đồng và doanh nghiệp tham gia – thử nghiệm, đánh giá và nhân rộng các mô hình mới.”

Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị (Ngày 4/5/2025)

Khẳng định kinh tế tư nhân là trung tâm, là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, đồng thời Nhà nước cần tạo cơ chế thuận lợi để doanh nghiệp tham gia vào các dự án chiến lược.

Cuộc thi mở sẽ tạo cơ hội cho doanh nghiệp tư nhân, start-up, các tổ chức nghiên cứu đóng góp giải pháp TOD và Metro, tuân thủ cơ chế minh bạch, cạnh tranh công bằng, đồng thời hỗ trợ phát triển bền vững hạ tầng đô thị.

Các quy chuẩn kỹ thuật và hướng dẫn về Metro, TOD và đô thị thông minh

Cung cấp các tiêu chuẩn về thiết kế, kết nối giao thông, quy hoạch đô thị và tiện ích công cộng, làm cơ sở đánh giá các ý tưởng dự thi một cách khách quan, khả thi và đồng bộ. Cơ sở lý luận

Phát triển TOD (Transit-Oriented Development) là xu hướng toàn cầu

TOD là mô hình đô thị tập trung quanh các trạm giao thông công cộng, kết hợp giao thông, thương mại, dịch vụ, văn hóa, tiện ích công cộng và cộng đồng dân cư.

Lý luận TOD nhấn mạnh: sự kết hợp giữa hạ tầng giao thông và quy hoạch đô thị sẽ tạo ra các khu vực đa chức năng, giảm ùn tắc, tăng tính bền vững và cải thiện chất lượng sống.

Thi tuyển ý tưởng là cơ chế thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong đô thị và hạ tầng

Lý luận quản trị đô thị hiện đại cho thấy: việc huy động tri thức đa chiều, thử nghiệm giải pháp mới và đánh giá minh bạch sẽ nâng cao hiệu quả đầu tư, giảm rủi ro và tăng tính khả thi của dự án.

Các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore đã áp dụng mô hình thi tuyển ý tưởng TOD và giao thông công cộng, mang lại giải pháp thiết kế sáng tạo, đồng bộ và phù hợp thực tiễn.

Huy động kinh tế tư nhân và tri thức chuyên gia là yêu cầu phát triển bền vững

Theo lý luận kinh tế đô thị và Nghị quyết 68, doanh nghiệp tư nhân là trung tâm sáng tạo và nguồn lực đầu tư.

Kết hợp tri thức chuyên gia, kinh nghiệm quốc tế và sự tham gia của cộng đồng sẽ tạo ra giải pháp TOD khả thi, bền vững và mang tính đột phá, đồng thời nâng cao đồng thuận xã hội và hiệu quả thực thi. Căn cứ vào quy định pháp lý hiện hành, Nghị quyết 57 và 68 cùng lý luận TOD và quản trị đô thị hiện đại, việc tổ chức thi tuyển giải pháp phát triển TOD và Metro tuyến số 2 là:

Phù hợp pháp lý, đảm bảo minh bạch, công khai và quyền tham gia của cộng đồng, doanh nghiệp, chuyên gia.

Hợp lý về lý luận, tạo điều kiện thử nghiệm, phát hiện giải pháp sáng tạo, kết hợp hạ tầng, đô thị và kinh tế tư nhân.

Cần thiết về thực tiễn, nhằm nâng cao hiệu quả, tính khả thi, đồng bộ và bền vững cho dự án Metro số 2. Mục tiêu và kết quả kỳ vọng của cuộc thi ý tưởng phát triển TOD và Metro tuyến số 2
1. Chủ đề: Cơ chế – Chính sách

Mục tiêu:

Xây dựng và thử nghiệm các cơ chế, chính sách đột phá nhằm thúc đẩy việc triển khai TOD gắn với Metro số 2.

Tìm kiếm cơ chế khuyến khích hợp tác giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng, tạo môi trường minh bạch, cạnh tranh công bằng, khuyến khích sáng tạo.

Đề xuất các cơ chế ràng buộc pháp lý, cơ chế vận hành, quản trị dự án và phân quyền rõ ràng, nhằm giảm vướng mắc hành chính, đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Kết quả kỳ vọng:

Bộ khung cơ chế chính sách minh bạch, khả thi, có thể thử nghiệm trước khi áp dụng đại trà.

Các đề xuất về cơ chế phối hợp giữa các cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng được chuẩn hóa, đảm bảo đồng bộ, hiệu quả, dễ triển khai thực tế.

Xác định các điểm nghẽn pháp lý và cơ chế, đề xuất giải pháp tháo gỡ trước khi triển khai dự án. 2. Chủ đề: Tài chính – Nguồn lực

Mục tiêu:

Huy động các nguồn lực tài chính đa dạng, bao gồm ngân sách Nhà nước, vốn tư nhân, đầu tư xã hội, quỹ đổi mới sáng tạo.

Đề xuất các cơ chế tài chính đột phá, như: cơ chế PPP (đối tác công – tư), quỹ phát triển TOD, các ưu đãi thuế, huy động vốn từ cộng đồng và doanh nghiệp.

Xây dựng mô hình tài chính bền vững, minh bạch, có khả năng nhân rộng, đảm bảo Metro số 2 và các khu TOD đi kèm vừa khả thi về kỹ thuật, vừa khả thi về tài chính.

Kết quả kỳ vọng:

Hình thành các phương án tài chính linh hoạt, tối ưu chi phí đầu tư, có khả năng triển khai nhanh và đảm bảo tính bền vững.

Xác định các mô hình huy động vốn tư nhân và xã hội, gắn với cơ chế quản lý, giám sát hiệu quả.

Cung cấp cơ sở dữ liệu tài chính để so sánh, đánh giá và lựa chọn mô hình tốt nhất, đảm bảo các ý tưởng được lựa chọn không chỉ khả thi về kỹ thuật mà còn khả thi về nguồn lực. 3. Chủ đề: Quy hoạch – Kiến trúc

Mục tiêu:

Phát triển các giải pháp quy hoạch đô thị, kiến trúc TOD sáng tạo, đồng bộ, đảm bảo kết nối giao thông, dịch vụ, thương mại, tiện ích công cộng và không gian sống.

Thử nghiệm các mô hình đa chức năng, linh hoạt, thích ứng với biến đổi dân số, môi trường và nhu cầu cộng đồng.

Tích hợp công nghệ thông minh, dữ liệu đô thị và hạ tầng xanh, tạo các khu đô thị bền vững, hài hòa giữa phát triển kinh tế – xã hội và môi trường.

Kết quả kỳ vọng:

Hình thành các phương án quy hoạch – kiến trúc đột phá, khả thi, khả năng nhân rộng cho các tuyến Metro tương lai.

Đề xuất các mô hình TOD gắn với Metro số 2, tối ưu hóa không gian công cộng, giảm ùn tắc, tăng giá trị bất động sản và tiện ích cho cộng đồng.

Cung cấp bộ tiêu chí đánh giá thiết kế đô thị và hạ tầng minh bạch, phục vụ cho việc lựa chọn, triển khai và nhân rộng giải pháp. 4. Chủ đề: Cộng đồng – Tham vấn

Mục tiêu:

Huy động ý kiến cộng đồng, người dân, tổ chức xã hội, nhằm đảm bảo các giải pháp TOD và Metro số 2 phù hợp với nhu cầu thực tế, tạo sự đồng thuận và ủng hộ xã hội.

Tạo cơ chế tham vấn minh bạch, liên tục và đa chiều, từ giai đoạn ý tưởng đến giai đoạn triển khai.

Thúc đẩy văn hóa đô thị bền vững, ý thức cộng đồng, và sự tham gia của các nhóm lợi ích đa dạng vào quá trình quy hoạch, thiết kế và vận hành.

Kết quả kỳ vọng:

Đề xuất các cơ chế tham vấn cộng đồng chuyên nghiệp, minh bạch, dễ thực hiện, bảo đảm mọi ý kiến được ghi nhận, đánh giá và phản hồi.

Tăng cường sự đồng thuận xã hội, giảm xung đột, tạo lòng tin giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân.

Hình thành mô hình tương tác liên tục giữa cộng đồng và cơ quan quản lý đô thị, phục vụ triển khai hiệu quả các dự án TOD và Metro trong dài hạn. Cuộc thi ý tưởng phát triển TOD và Metro tuyến số 2 được tổ chức theo tư duy đa ngành, đa lĩnh vực:

Tích hợp cơ chế – chính sách, tài chính – nguồn lực, quy hoạch – kiến trúc, cộng đồng – tham vấn trong cùng một khung thi tuyển.

Đột phá trong cách tổ chức: không chỉ là thi thiết kế kiến trúc hay quy hoạch, mà còn thử nghiệm cơ chế, huy động tri thức, doanh nghiệp, cộng đồng, tạo ra một mô hình toàn diện, khả thi và bền vững.

Kết quả là các giải pháp đột phá, minh bạch, khả thi và đồng bộ, đáp ứng yêu cầu phát triển đô thị thông minh, bền vững, và có thể nhân rộng cho các tuyến Metro và TOD tiếp theo. Sự đột phá của cuộc thi ý tưởng TOD và Metro tuyến số 2
1. Đột phá về tư duy thể chế và cơ chế quản lý

Điểm nghẽn hiện nay:

Các cơ chế hiện hành trong phát triển đô thị, hạ tầng và Metro còn rời rạc, chồng chéo, quan liêu, khiến dự án kéo dài, khó huy động sáng kiến bên ngoài.

Quy trình ra quyết định chậm, ít thử nghiệm cơ chế mới, dẫn đến thiếu cơ hội đổi mới, sáng tạo.

Đột phá từ cuộc thi:

Thử nghiệm cơ chế mở, minh bạch, có thể điều chỉnh linh hoạt, tạo môi trường thử nghiệm các cơ chế phối hợp Nhà nước – doanh nghiệp – cộng đồng.

Tích hợp các giải pháp pháp lý, chính sách, cơ chế vận hành, từ đó rút ngắn thời gian ra quyết định, giảm xung đột hành chính. 2. Đột phá về huy động nguồn lực tri thức và kinh tế tư nhân

Điểm nghẽn hiện nay:

Ý tưởng từ chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp tư nhân chưa được khai thác, dẫn đến thiếu sáng kiến mới, giải pháp khả thi về công nghệ, tài chính và quy hoạch.

Nguồn lực tài chính phân tán, không tối ưu, dựa chủ yếu vào ngân sách Nhà nước, thiếu cơ chế huy động tư nhân.

Đột phá từ cuộc thi:

Huy động nguồn lực tri thức đa ngành, từ quy hoạch, kiến trúc, quản lý đô thị, tài chính đến cộng đồng, tạo ra giải pháp toàn diện, khả thi và sáng tạo.

Thiết lập cơ chế kết nối doanh nghiệp tư nhân với dự án Metro và TOD, bao gồm các mô hình PPP, quỹ sáng tạo đô thị, huy động vốn xã hội, từ đó tăng khả năng tài chính bền vững và hiệu quả đầu tư. 3. Đột phá về quy hoạch đô thị và thiết kế TOD

Điểm nghẽn hiện nay:

Quy hoạch đô thị chưa đồng bộ với hạ tầng giao thông công cộng, dẫn đến Metro chưa phát huy tối đa hiệu quả, các khu dân cư thiếu kết nối, tiện ích công cộng chưa tối ưu.

Thiết kế đô thị chưa gắn tận dụng không gian công cộng, thương mại, dịch vụ và cộng đồng dân cư, chưa hướng đến đô thị thông minh, bền vững.

Đột phá từ cuộc thi:

Hình thành các mô hình TOD đồng bộ với Metro, tích hợp giao thông, dịch vụ, thương mại, văn hóa, không gian xanh, tiện ích công cộng.

Thử nghiệm các giải pháp kiến trúc và quy hoạch linh hoạt, thích ứng với biến đổi dân số và môi trường, tăng giá trị đất đai, giảm ùn tắc, nâng cao chất lượng sống. 4. Đột phá về tham vấn cộng đồng và đồng thuận xã hội

Điểm nghẽn hiện nay:

Thiếu cơ chế tham vấn minh bạch, liên tục; người dân và cộng đồng chưa được tích cực tham gia vào quá trình quy hoạch và triển khai dự án.

Điều này dẫn đến xung đột lợi ích, chậm tiến độ, thiếu đồng thuận và khó đảm bảo hiệu quả xã hội của dự án.

Đột phá từ cuộc thi:

Xây dựng cơ chế tham vấn đa chiều, liên tục và minh bạch, từ giai đoạn ý tưởng đến triển khai.

Đảm bảo ý kiến cộng đồng, doanh nghiệp, tổ chức xã hội được ghi nhận và phản hồi, tạo sự đồng thuận cao, giảm rủi ro xung đột lợi ích. 5. Tác động tổng thể và đột phá chiến lược

Tích hợp đa ngành: Thiết kế cuộc thi không chỉ tập trung kiến trúc hay quy hoạch mà bao gồm cơ chế – chính sách, tài chính – nguồn lực, quy hoạch – kiến trúc, cộng đồng – tham vấn, phá vỡ cách tiếp cận rời rạc hiện nay.

Tạo mô hình thử nghiệm và nhân rộng: Các giải pháp xuất sắc từ cuộc thi có thể thử nghiệm trước, điều chỉnh và nhân rộng cho các tuyến Metro tiếp theo, hoặc các khu TOD khác, tạo hiệu ứng đột phá toàn vùng đô thị.

Đột phá tư duy quản trị đô thị: Từ quản lý hành chính quan liêu sang quản trị minh bạch, sáng tạo, dựa trên tri thức, công nghệ và cộng đồng, phù hợp tinh thần đổi mới sáng tạo theo Nghị quyết 57 và kinh tế tư nhân theo Nghị quyết 68. 1. Mục tiêu tổ chức cuộc thi

Huy động nguồn lực tri thức, doanh nghiệp tư nhân, cộng đồng và chuyên gia quốc tế để đưa ra các giải pháp TOD và Metro toàn diện.

Thử nghiệm cơ chế quản lý, chính sách và phối hợp đa ngành, tăng hiệu quả, minh bạch và đồng thuận xã hội.

Xây dựng mô hình thí điểm sáng tạo, khả thi, bền vững, có thể nhân rộng cho các tuyến Metro và khu TOD khác.

2. Đối tượng và phạm vi tham gia

Đối tượng tham gia:

Chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực quy hoạch, kiến trúc, giao thông, quản lý đô thị, tài chính.

Doanh nghiệp tư nhân, start-up, các tổ chức nghiên cứu và các nhóm sáng tạo trong nước và quốc tế.

Cộng đồng dân cư, tổ chức xã hội, hiệp hội ngành nghề liên quan.

Phạm vi cuộc thi:

Tuyến Metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) và khu vực xung quanh (TOD)

Bốn chủ đề chính: Cơ chế – Chính sách, Tài chính – Nguồn lực, Quy hoạch – Kiến trúc, Cộng đồng – Tham vấn

3. Cách thức ra đề bài

Đề bài mở, đa chiều:

Gồm bốn chủ đề, yêu cầu đề xuất giải pháp đột phá, khả thi, minh bạch, đồng bộ.

Khuyến khích tích hợp công nghệ, dữ liệu đô thị, năng lượng xanh và mô hình kinh tế tư nhân.

Giai đoạn ra đề:

Xác định nhu cầu và điểm nghẽn hiện tại (theo khảo sát thực tiễn và dữ liệu quy hoạch).

Tham vấn sơ bộ với chuyên gia và doanh nghiệp để tinh chỉnh đề bài, đảm bảo thực tiễn và khả thi.

Công khai đề bài rộng rãi trên các kênh chính thức, mời tất cả đối tượng phù hợp tham gia.

4. Ban giám khảo và hội đồng chuyên môn

Ban Giám khảo (BGK):

Thành phần đa ngành: đại diện UBND TP.HCM, Sở Quy hoạch – Kiến trúc, Sở GTVT, Bộ Xây dựng, chuyên gia trong nước và quốc tế, đại diện cộng đồng và doanh nghiệp tư nhân.

Vai trò: đánh giá tính khả thi, sáng tạo, bền vững, đồng thuận xã hội.

Hội đồng chuyên môn:

Từng chủ đề có ban chuyên gia riêng, cung cấp tư vấn chuyên sâu cho BGK.

Tham vấn xuyên suốt quá trình thi, từ thiết kế đề xuất, triển khai mô hình, đến thẩm định phương án tài chính và chính sách. 5. Cách thức tổ chức cuộc thi
Giai đoạn 1: Chuẩn bị và công khai

Xây dựng khung thể lệ, tiêu chí đánh giá, cơ chế tham vấn.

Công khai đề bài, thông tin cuộc thi, quy định minh bạch về quyền lợi, trách nhiệm và sở hữu trí tuệ.

Giai đoạn 2: Huy động và tư vấn

Mở cổng nộp ý tưởng trực tuyến và trực tiếp.

Workshop và tọa đàm: tổ chức với chuyên gia, doanh nghiệp, cộng đồng để giải thích đề bài, giải đáp thắc mắc, huy động ý tưởng bổ sung.

Tư vấn xuyên suốt: BGK và hội đồng chuyên môn hướng dẫn, cung cấp dữ liệu, tạo điều kiện cho các nhóm hoàn thiện đề xuất.

Giai đoạn 3: Thẩm định và đánh giá

BGK chấm giải dựa trên tiêu chí: sáng tạo, khả thi, bền vững, tác động xã hội, khả năng nhân rộng.

Phản biện công khai: các đề xuất được trình bày trước cộng đồng, doanh nghiệp, cơ quan quản lý để lấy ý kiến bổ sung, tăng sự đồng thuận.

Giai đoạn 4: Công bố và triển khai

Công bố kết quả, trao giải cho các giải pháp xuất sắc.

Đề xuất áp dụng thử nghiệm các giải pháp cho tuyến Metro số 2 và khu TOD đi kèm.

Thiết lập cơ chế giám sát triển khai, minh bạch thông tin và tham gia cộng đồng, đảm bảo các giải pháp khả thi được triển khai thực tế. 6. Cơ chế tham gia của doanh nghiệp tư nhân và cộng đồng

Doanh nghiệp tư nhân:

Tham gia ngay từ đầu trong quá trình ra đề, tư vấn, phát triển giải pháp và thử nghiệm tài chính.

Được bảo đảm quyền lợi, chia sẻ rủi ro và lợi ích minh bạch, tạo động lực tham gia và đầu tư.

Cộng đồng và chuyên gia:

Tham gia tham vấn, phản biện, đánh giá tác động xã hội.

Đảm bảo ý kiến đa chiều được lắng nghe, nâng cao sự đồng thuận, giảm xung đột lợi ích và rút ngắn thời gian triển khai.

7. Minh bạch và đồng thuận xã hội

Mọi giai đoạn tổ chức công khai thông tin, dữ liệu, tiêu chí chấm giải và kết quả.

Tạo cơ chế phản hồi liên tục từ cộng đồng, chuyên gia và doanh nghiệp.

Kết quả: tăng sự tin tưởng vào bộ máy chính quyền, thúc đẩy tinh thần cải cách và đổi mới sáng tạo, đồng thời đồng thuận xã hội cao cho dự án Metro số 2 và TOD. Cuộc thi được thiết kế để trở thành mô hình thử nghiệm đột phá về tư duy tổ chức, huy động tri thức, kinh tế tư nhân và cộng đồng, phù hợp tinh thần:

Nghị quyết 57: Đổi mới thể chế, huy động tri thức, thúc đẩy sáng tạo.

Nghị quyết 68: Kinh tế tư nhân là trung tâm, Nhà nước tạo cơ chế thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia các dự án chiến lược.

Kết quả cuộc thi sẽ:

Phá vỡ các điểm nghẽn pháp lý, hành chính, tài chính và xã hội hiện nay.

Tạo các giải pháp TOD và Metro sáng tạo, khả thi, đồng bộ và bền vững.

Xây dựng một mô hình tổ chức minh bạch, đa ngành, có thể nhân rộng cho các dự án đô thị chiến lược khác. Kính gửi:

Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM

Chủ tịch UBND TP.HCM

Các Bộ, cơ quan liên quan của Chính phủ

V/v: Kiến nghị tổ chức “Cuộc thi ý tưởng phát triển TOD và Metro tuyến số 2” nhằm huy động tri thức, sáng kiến và nguồn lực đa ngành

Kính thưa Quý Lãnh đạo,

TP.HCM đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ, đồng thời đối mặt với các thách thức về đô thị hóa nhanh, ùn tắc giao thông, áp lực môi trường và nhu cầu nâng cao chất lượng sống cho người dân. Tuyến Metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) là trục chiến lược quan trọng, không chỉ kết nối các trung tâm đô thị, khu dân cư và khu công nghiệp mà còn là công cụ định hướng phát triển TOD (Transit-Oriented Development), góp phần tạo ra các khu đô thị đa chức năng, bền vững và hiện đại.

Tuy nhiên, trong thực tiễn triển khai, dự án đang gặp phải một số điểm nghẽn quan trọng:

Thiếu liên kết giữa cơ chế, chính sách, tài chính, quy hoạch, kiến trúc và nhu cầu cộng đồng, dẫn đến các giải pháp rời rạc, thiếu đồng bộ.

Nguồn lực tri thức và sáng kiến từ chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp tư nhân chưa được khai thác tối đa, làm hạn chế khả năng đột phá trong tư duy quy hoạch và thiết kế đô thị.

Cơ chế thử nghiệm đổi mới còn hạn chế, thiếu môi trường minh bạch để thử nghiệm các mô hình mới, gây chậm tiến độ và hạn chế hiệu quả đầu tư.

Để giải quyết các thách thức này, chúng tôi kính kiến nghị Quý Lãnh đạo xem xét việc tổ chức “Cuộc thi ý tưởng phát triển TOD và Metro tuyến số 2” với các đặc điểm đột phá như sau:

Đa ngành, đa lĩnh vực: Cuộc thi mở ra bốn chủ đề chính:

Cơ chế – Chính sách: Thử nghiệm cơ chế phối hợp Nhà nước – doanh nghiệp – cộng đồng, minh bạch, khả thi, giảm điểm nghẽn hành chính.

Tài chính – Nguồn lực: Huy động vốn tư nhân, quỹ đổi mới sáng tạo, cơ chế PPP, tạo nguồn lực bền vững, hiệu quả.

Quy hoạch – Kiến trúc: Phát triển TOD gắn Metro số 2, tích hợp giao thông, dịch vụ, thương mại, tiện ích công cộng, môi trường xanh.

Cộng đồng – Tham vấn: Huy động ý kiến cộng đồng, doanh nghiệp, tổ chức xã hội, tạo đồng thuận xã hội và tăng chất lượng quyết định.

Huy động tri thức và đổi mới sáng tạo:
Cuộc thi sẽ tạo môi trường minh bạch, cạnh tranh, khuyến khích sáng tạo, huy động nguồn lực chuyên gia, nhà khoa học, start-up và cộng đồng để đưa ra các giải pháp toàn diện, khả thi và đột phá cho Metro số 2 và TOD.

Căn cứ pháp lý và tinh thần Nghị quyết:

Nghị quyết 57-NQ/TW (Bộ Chính trị, 2024) nhấn mạnh: “Đổi mới thể chế, thúc đẩy sáng tạo và huy động tri thức” là động lực phát triển bền vững.

Nghị quyết 68-NQ/TW (Bộ Chính trị, 2025) khẳng định: “Kinh tế tư nhân là trung tâm, Nhà nước tạo điều kiện để doanh nghiệp tham gia các dự án chiến lược”.
Cuộc thi được thiết kế phù hợp với tinh thần đổi mới sáng tạo, thử nghiệm cơ chế, huy động tri thức và kinh tế tư nhân, đồng thời tăng cường minh bạch, đồng thuận và hiệu quả xã hội.

Kết quả kỳ vọng:

Các giải pháp cơ chế, chính sách và quản trị dự án đồng bộ, khả thi, giảm điểm nghẽn pháp lý và hành chính.

Hình thành các mô hình tài chính, quy hoạch, kiến trúc TOD sáng tạo, có thể nhân rộng cho các tuyến Metro và đô thị khác.

Tăng đồng thuận xã hội, sự tham gia cộng đồng và doanh nghiệp, giảm xung đột lợi ích, nâng cao hiệu quả triển khai.

Tạo mô hình thí điểm đột phá, minh bạch, bền vững, trở thành chuẩn mực cho các dự án đô thị chiến lược tiếp theo.

Kính mong Quý Lãnh đạo xem xét và phê duyệt việc tổ chức cuộc thi, đồng thời giao các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch triển khai, tiêu chí đánh giá và cơ chế tài chính, cơ chế phối hợp đa ngành, đảm bảo cuộc thi diễn ra hiệu quả, minh bạch, có tác động sâu rộng và bền vững.

Chúng tôi tin tưởng rằng, cuộc thi ý tưởng này sẽ là bước đi chiến lược, tạo đột phá trong tư duy phát triển đô thị, Metro và TOD tại TP.HCM, phù hợp với tinh thần đổi mới sáng tạo và khuyến khích kinh tế tư nhân mà Bộ Chính trị đã đề ra.

Kính mong Quý Lãnh đạo quan tâm, chỉ đạo và ủng hộ.

Trân trọng cảm ơn!